میهمانی‌های شبانه سیاسی نظامی
تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۷۰۷۸۹
شرط اول برای اینکه یک پیمان و قرارداد سیاسی و نظامی، سفت و محکم بسته شود و پایدار بماند، این است که پیش و بیش از همه، منافع و مصالح امضاکنندگانش را تأمین و تضمین کند. پیمان «سنتو» اما در همین شرط اول مشکل داشت. انگار قرار بود دردسرها، هزینه‌ها و دودش نصیب کشورهای عضو شود و سودش برود توی جیب مصالح و منافع آمریکا و انگلیس.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«سازمان پیمان مرکزی» یا Central Treaty Organization با همه اسم و رسمش و اعضایی مثل ایران، پاکستان و ترکیه که کشورهای مهم خاورمیانه محسوب می‌شدند، در اصل نتیجه و مولود یک پیمان تَق و لَق دیگر به نام «بغداد» بود! ماجرا از سال ۱۹۴۷ شروع شد که «جرج اف. کنان» سفیر آمریکا در اتحاد جماهیر شوروی و بنیان‌گذار تز مهار شوروی، مقاله‌ای در روزنامه‌های آمریکا نوشت و به دولت پیشنهاد کرد برای مقابله با خطر توسعه‌طلبی کمونیسم، سیاست «سد نفوذ» را اجرا کند. یعنی از کشورهای اطراف یا نزدیک به شوروی چه در آسیا و چه اروپا استفاده کرده و با پیمان‌های سیاسی و امنیتی و ایجاد پایگاه و... در عمل دورتادورِ شوروی دیوار و حصاری سیاسی، نظامی بکشد تا با گذشت زمان، این نظام فرو بپاشد. بعدها پیمان‌های «ناتو» در اروپا، «سیتو» در آسیای جنوب شرقی و «سنتو» بر اساس همین راهکار به وجود آمدند. آیزنهاور رئیس‌جمهور، جان فاستر دالس وزیر امور خارجه آمریکا و آنتونی ایدن وزیر امور خارجه انگلیس به فکر این افتادند که برای توسعه «ناتو» و کامل کردن حصار و سد نفوذ، تعدادی از کشورهای عربی در آفریقا و خاورمیانه را مجاب کنند تا با پیمانی مثل ناتو به جرگه کشورهای ضد کمونیسم بپیوندند. مصر که آن روزها به اردوگاه شرق پیوسته بود و با روس‌ها حشر و نشر دیپلماتیک داشت با این طرح مخالفت کرد تا آمریکا و انگلیس سراغ ایران، ترکیه، پاکستان و عراق بیایند. اولین بار هم در سال۱۳۳۳ پیمانی با نام «بغداد» و با محوریت عراق و ترکیه اعلان موجودیت کرد. بهمن سال۱۳۳۳ «نوری سعید» نخست‌وزیرعراق اعلام کرد اتحادیه‌ای متشکل از آمریکا، انگلستان، ترکیه، پاکستان، ایران و عراق تشکیل شده و پیمان دفاعی بغداد شکل گرفته است. در ایران اغلب فعالان سیاسی به خاطر مغایرت این گونه پیمان‌ها با سیاست بی‌طرفی ایران در رقابت و نبرد میان غرب و شوروی به این ماجرا واکنش منفی نشان دادند. فعالان سیاسی- مذهبی نیز چون دست آمریکا و انگلیس را پشت ماجرا می‌دیدند از در مخالفت با طرح درآمدند تا کار حتی به مجلس سنا بکشد و وزیر خارجه وقت ایران (عبدالله انتظام) مجبور شود در یک اظهارنظر نه تأیید و نه تکذیب، اعلام کند: «دولت ایران بعد از اینکه مطالب را مطالعه کرد، هر تصمیمی که بخواهد می‌گیرد و آزاد است و مذاکراتی که در خارج می‌شود به هیچ وجه مربوط به نظر و مشی ایران نیست». نخست‌وزیر، حسین علا هم که در سفر اروپا بود به خبرنگاران گفت: «... این مسئله محتاج مدتی وقت است و نمی‌توان عاجلاً در این خصوص تصمیم گرفت». البته بی‌بی‌سی همان روز گزارش داد که پیشنهادی برای الحاق ایران به پیمان، تسلیم دولت ایران شده است. شواهد و اسناد تاریخی هم می‌گویند همان موقع نمایندگان مجلس شورای ملی و سنا به صورت محرمانه درباره جزئیات پیمان بغداد با هم شور و مشورت می‌کرده‌اند. درنهایت کمتر از یک سال بعد «علا» موفق شد با بهانه اینکه سیاست بی‌طرفی در جهان امروز کهنه و ناکارآمد شده موافقت مجلس سنا و شورای ملی برای الحاق ایران به این پیمان را بگیرد و به همین خاطر هم فدائیان اسلام اقدام به ترور او کردند که البته موفق نشدند و «علا» که مضروب شده بود مجبور شد با سروکله باندپیچی شده برای امضای پیمان بغداد به عراق برود.
بغداد «سنتو» شد
پیش از اینکه در فروردین سال۱۳۵۸ و با خروج ایران و بعد پاکستان از پیمان، «سنتو» فرو بپاشد، ابتدا در سال۱۳۳۸ در عراق کودتا و حکومت متمایل به غرب سرنگون شد. این یعنی عراقی‌ها به شرق متمایل شده و عملاً از پیمانی که به نام خودشان بودند خارج شدند. بنابراین پیمان بغداد به «سنتو» تغییر نام داد و مرکزیت آن به ترکیه منتقل شد. بهانه‌گیری‌های پاکستانی‌ها هم به خاطر تنش پیدا کردن با هند و افغانستان شروع شده بود، چه اینکه دولت افغانستان به دلیل متمایل شدن به شوروی «سنتو» را مخالف سیاست‌های خودش می‌دانست و حاضر به همکاری با ایران و پاکستان در این زمینه نبود. هندی‌ها هم البته از مخالفان جدی سنتو بودند و دائم به پاکستان بابت آن فشار وارد می‌کردند. «سنتو» در عمل هم یک پیمان دفاعی مفید برای اعضایش به حساب نمی‌آمد و به جای اینکه اعضای اصلی خاورمیانه‌ای‌اش را از گزند و یا خطری موهوم حفظ کند، منافع آمریکا و انگلیس را که عضو غیررسمی و ناظر سنتو بودند، در جنگ سرد تأمین می‌کرد. «فریدون سنجر» از نظامیان و نماینده ایران در «سنتو» در خاطراتش می‌نویسد: «همان هفته اول ورودم به ستاد نظامی پیمان در بغداد متوجه شدم این پیمان قبل از هر چیز و بیش از هر چیز، یک سازمان سیاسی تبلیغاتی است و کار آن بیشتر تشکیل کنفرانس‌ها و شوراهای ماهیانه و ۶ ماهه و سالیانه با عکس و تفضیلات و برگزاری میهمانی‌های شبانه و کوکتل پارتی‌هاست. البته برای خالی نبودن عریضه یکی دو سه پرونده به نام طرح هم تهیه شده بود که بیشتر شامل اطلاعاتی ناقص از قدرت نظامی و گسترش نیروهای سه‌گانه شوروی بود. غیر از این‌ها پرونده به درد بخوری که به عنوان طرح دفاعی بشود آن را روی نقشه پیاده کرد، ارائه نمی‌کرد و معلوم نبود که نیروهای عضو پیمان روی کدام خط دفاعی گسترش پیدا می‌کنند و عملیات خود را به چه ترتیب با هم هماهنگ خواهند کرد. حتی از نظر تعیین یک خط دفاعی کلی هم از ابتدا اختلافات شدید وجود داشت».
خبرنگار: مجید تربت‌زاده منبع: قدس آنلاین
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: سیاسی آمریکا و انگلیس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۷۰۷۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات تادیب صهیونیست‌هاموجب تحکیم وحدت ملی وارتقای همدلی ملی شد
به گزارش خبرگزاری مهر، علی باقری، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در نشست رونمایی از فصلنامه تاریخی- سیاسی "ماجرا" که به نحوه گذر موفق جمهوری اسلامی ایران از تهدیدهای امنیتی و نظامی سال‌های ۱۳۶۹ (تجاوز صدام به کویت) و ۱۳۷۷ (حاکم شدن طالبان در افغانستان و به شهادت رساندن دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف) و ۱۳۸۰ (رخداد یازده سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان) و ۱۳۸۱ (تجاوز آمریکا به عراق و سرنگونی صدام) پرداخته است، اظهار داشت: رمز عبور موفق و پیروزمند جمهوری اسلامی از چهار گذرگاه تهدید و خطر جدی، حکمت رهبر انقلاب اسلامی است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به مدیریت و راهبری هوشمندانه رهبر انقلاب اسلامی در گذر موفق از چهار رویدادی که طی دهه نخست ولایت ایشان می‌توانست ایران را به جنگ‌های با نتیجه نامعلوم بکشاند و در تشریح ماهیت حکمت رهبری در این خصوص گفت: تعامل فعال و هوشمندانه ایران با دو گزاره راهبردی و به ظاهر متناقض "پرهیز از جنگ" و "نهراسیدن از جنگ"، رمز عبور موفق جمهوری اسلامی ایران از این تهدیدها بود و در عمل توانست با ایجاد بازدارندگی فعال، "پیروزی بدون جنگ" را محقق کند.
علی باقری با اشاره به لزوم الگوسازی از تدابیر رهبری و سیاست‌های نظام در طول دهه‌های گذشته با هدف بهره‌گیری از تجربه‌های موفق و عبرت از تجربه‌های ناموفق به لزوم تاریخ‌نگاری عالمانه، بی‌طرفانه و جامع رویدادها و تحولات اشاره کرد و گفت: تاریخ‌نگاری درست و صادقانه انقلاب اسلامی کاری جهادی و مصداق بارز جهاد تبیین است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با اشاره به نقش و جایگاه حکمت در سامانه حکمرانی ولایت امر، گفت: حکمت فراتر از علم و دانش و تجربه و اطلاعات است و زمانی که نور تقوا بر علم و دانش تابیده شود، حکمت هویدا می‌شود و این ویژگی مختص نظام دینی است، چرا که منبع این نور آراستگی به زیور تقوای فردی و سیاسی است.
علی باقری با اشاره به فرآیند تربیت نیروی انسانی در مسیر حکمرانی دینی طی چهار و نیم دهه گذشته، گفت: شخصیتی برجسته و بی‌نظیر مانند سردار سلیمانی، محصول مکتب امامین انقلاب اسلامی و ثمره تربیت در سایه حکمت خمینی و خامنه‌ای است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به اختلاف میان جریان‌های سیاسی داخلی در سال ۱۳۶۹ در موضوع ورود یا عدم ورود به جنگ علیه آمریکا در قضیه تجاوز صدام به کویت، گفت: سیر تکاملی انقلاب اسلامی و حکمت رهبری انقلاب توانست افکار عمومی را چنان ارتقا دهد که در سال ۱۴۰۳ درباره پاسخ قاطع به تجاوزگری رژیم صهیونیستی، مواجه با یک اجماع ملی قاطع بودیم و ابتکار تادیب رژیم صهیونیستی، نه‌تنها موجب تشویش افکار عمومی نشد، بلکه در عمل موجب تحکیم وحدت ملی و ارتقای همدلی ملی گردید.
علی باقری با اشاره به اینکه گذر موفق ایران از نشیب و فرازهای نظامی و امنیتی چند دهه گذشته مرهون حکمت آیت‌الله خامنه‌ای بوده است، تصریح کرد: دستاورد مهم و راهبردی صیانت از امنیت ملی، تامین منافع ملی، حراست از تمامیت ارضی و حفاظت از حاکمیت ملی، مرهون سازوکارهای سخت و نرمی است که در طول سال‌های گذشته بر اساس تدابیر رهبری انقلاب در کشور نهادینه شده و این مهم نیز جلوه‌ای از حکمت رهبری انقلاب است. وی در ادامه افزود: اینکه در اوایل دهه ۱۳۷۰ ایران مبادرت به طراحی و ساخت موشک‌هایی می‌کند که سامانه‌های پدافندی پرهزینه و پیشرفته آمریکا و صهیونیست‌ها و همپیمانان آنها در دهه ۱۴۰۰ از رهگیری و مقابله با آن ناتوانند، حاکی از درایت رهبری، هوشمندی نظامیان، تخصص دانشگاهیان، توانمندی فناوران، مهارت صنعتگران و دوراندیشی دیپلمات‌های ایرانی است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به پیروزی بزرگ ناشی از عملیات وعده صادق که بازدارندگی فعال را به نفع جمهوری اسلامی ایران رقم زد، گفت: همانگونه که "طوفان الاقصی" سامانه‌های نظامی، اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی را در معرض خسارات غیرقابل ترمیم قرار داد، "وعده صادق" نیز سامانه تدبیر آمریکا در منطقه را با چالش‌های جدی مواجه نمود و تجدیدنظر در راهبردهای امنیت ملی را بر آمریکا تحمیل کرد.
علی باقری با اشاره به اینکه حفظ بازدارندگی فعال در گرو هم افزایی بیشتر و موثرتر همه ارکان نظامی، امنیتی، اطلاعاتی و سیاسی و دیپلماسی عمومی کشور است، تصریح کرد: حکمت رهبری اجازه نمی‌دهد حتی در پرتو پیروزی بزرگ وعده صادق، دستگاه‌های مسئول حتی لحظه‌ای از ارتقای بازدارندگی فعال در عرصه‌های مختلف غفلت کنند و به همین جهت، دستورکار دستگاه سیاست خارجی نسبت به قبل از عملیات وعده صادق گسترده‌تر، هوشمندانه‌تر، مبتکرتر، دوراندیشیانه تر و عملیاتی تر شده است.
کد خبر 6091506
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور